Naukowy przełom z Polski: działo neutronowe do rozpoznawania materiałów niebezpiecznych w morzu
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego opracowali innowacyjne urządzenie zdolne do zdalnego wykrywania niebezpiecznych substancji zatopionych w głębinach wodnych – swoiste „działo neutronowe”. Informacje na temat tego przełomowego wynalazku zostały opublikowane na stronie „Rzeczpospolitej„.
Nie tylko dla nurków
Wynalazek, który stworzyli Polacy, jest nietypowy i pionierski w swojej dziedzinie. Bez potrzeby zanurzania się w wodzie, urządzenie zdalnie identyfikuje skład chemiczny substancji leżących na dnie morza czy innych zbiorników wodnych, oceniając ich potencjalne zagrożenie. Kluczową cechą jest zdolność do całkowicie zdalnej identyfikacji potencjalnych zagrożeń, eliminując ryzyko związane z koniecznością fizycznego kontaktu z niebezpiecznymi substancjami.
Technologia i działanie
Niewielkie urządzenie, które może być zamontowane na podwodnej sondzie zdalnie sterowanej, korzysta z działa neutronowego. Działo neutronowe to generator, który emituje neutrony po zderzeniu jonów deuteru z trytem. Emitowane neutrony przenikają przez zanurzony obiekt i wzbudzają atomy w badanej substancji, co prowadzi do emisji kwantów gamma. Są one następnie rejestrowane w specjalnym detektorze stworzonym na UJ.
Precyzja detekcji
Dzięki specyficznym sygnałom kwantów gamma emitowanym przez różne pierwiastki, naukowcy mogą dokładnie określić skład chemiczny substancji. Zaawansowane technologie, takie jak tzw. neutronowody i tarcza antycomptonowska, zapewniają, że badanie jest dokładne i nie zakłócane przez wodę.
Potencjalne zastosowania
Urządzenie już zostało przetestowane w praktyce. Naukowcy z UJ przeprowadzili analizy próbek dna morskiego z okolic zatopionego niedaleko Gdyni tankowca, udowadniając skuteczność metody w identyfikowaniu substancji takich jak mazut.
W poszukiwaniu partnera technologicznego
Teraz Centrum Transferu Technologii CITTRU z Uniwersytetu Jagiellońskiego szuka partnera technologicznego, aby wprowadzić urządzenie na rynek. Głównym wyzwaniem jest koszt generatora neutronów, który jest stosunkowo wysoki.
Oryginalny artykuł na ten temat można znaleźć na stronie Rzeczpospolitej.